Article

Suangtuah Ram
- Lalrinkima
News Editor

Bangah chun lemziak nalh tak hi a intar a. Kham panga lung lo tawlhlawtah chuan nula pakhat hi khawhar hmel tak hian a thu a. Chu lemziak hming chu ‘Lianchhiari lunglen tlang’ a ni.Chu lemziak chu ka thlir reng a, a hmuh theih bak chu ka ngaihtuah a ni. A hmuna ka kal khan he nulain lungleng taka a lo thlir thin chu ka thlir ve ngei mai. Ka lo thlir liam mai mai a ni. Tunah hi chuan ngaihtuahnaa thlir lehin, ‘Lianchhiari khan eng nge a ngaihtuah ang le?’
Ka ngaihtuahna chu hmun dangah insawnin, Arthlawr tlang chhipa ‘Zawlpala thlan tlang hmun nuam takah a ni thung. Chu hmun a tang chuan Zawlpala chuan a nupui hmangaih em em, Phuntiha’n a neihsak tak te awmna khua chu a thlir thin an ti a. Lunglenna leh khawharnain a tuam vel chung khan eng nge a ngaihtuah ve ang le? Duhthusam nena chawhpawlhin an hlim lai ni kha a chhui kir hian ka ring a ni.
Kan ngaihtuahna hi mihring min timihringtu a ni. A tu-ate pawhin Vanram tlafual kan chen theihna hmun chu...!! Ngaihtuahnain khawvel hran kan din a, chu hmunah chuan awm lo leh theih loh a awm ve si lo. Hun hian awmzia a nei phak lo a ni. Hun liam tawh chu kan ko let a, hun lo la awm tur chu kan duhdanin kan her kual thei vek bawk si. Thuneihna kan pumhmawm a, kan thuhnuai a mi vek an ni. He hmun hi a tak chang thei ngat se zawng, rangkachak tuallai a len ai chuan ka thlang zawk ngei ang le !!!
‘Beiseina hi mi retheite chaw a ni,’ Samah sam luat a awm thei si lo... Ngaihtuahnaa kan din, duhthusam ramah chuan duhtawkin in leng vel mah ila, kan khawsakna hmun zawk chu he khawvel hi a ni si. Duhthusam ram chu kan tlawh theuh a. He hringnun lamtluang zawh tura kan inchherna púm pawimawh tak a ni. Beiseina leh hmabak neiin min chhuah ve em le???
Ngaihtuahna hi mi tam tak chuan an hmalam panpui nan an lo hmang thin. Suangtuahna khawvela an ram din chu a tak ramah hian seng luh an tum thin. Thil siamna hmuna thawk mi pakhat chu an hotupain a ko a. An hotupa chuan, ‘Khatah khan thu la i duhthu han sam teh le. Chu chu i nitin hna tur a ni tawh ang.’ a lo ti a. Ngaihtuahna leh duhthusam tangkawp chun beiseina min hnutchhiah theuh ang le. Mahse kan duhthusam zawng zawng erawh a thleng dawn lo tih erawh a chiang a ni. Hetih rual hian awm lo tam tak leh thleng lo tur tam tak erawh kan thlen tir thei thung si. Kan tihtheih theuh baka kan tihdan a zir hian hlawhtlinna tlangah chuang kan chuang ve ngei ang le!
He thu ropui tak hi i ngaih dan a ni ve em le? ‘Every minute is the final past; A prelude to the future.’ He hla thu hi a sawichhuaktu khan a phuah zawm tak leh tak loh chu ka hre tawh lo. Mahse he thu hlawm hnih lek pawh hian kan hringnun hi a khaikhawm hneh i ti ve lo maw? ‘Tun’ hun chauh hi mihringte hian kan hmang thei a ni. He hun hlu tak hi kan hman dan zirin kan ‘nakin’ hun tur pawh kan lo sial lawk thei a, hmabak nei lo-ah kan inchhuah thei bawk.
Ngaihtuahna hmanga kan duhthusam kan puitlin theihnan hian hun inang theuh pek kan ni. Mi hlawhtlingte leh mi ropuite pawh hian ni khatah darkar 24 bak an nei bik lo. Thil ropui kan ngaihtuah ve loh chuan engveng teh lulin nge thil ropui kan tih ve theih ang! Kan phak tur leh kan tihtheih ve ngei ngei tur pawh ti thei lo-a kan awm chhan hi chu kan ngaihtuah ve loh vang a ni thei ang em? Tuna tihur hi naktuka tih atan khek loh a tha hle mai. A chhan chu engtikah mah ‘naktuk’ hi a lo thlen dawn loh vang a ni. Mihring tehna chuan lo thleng mah se, kan hman tur chu ‘vawiin’ a ni zel dawn si.
‘Tun’ hi kan hmalam hun hriltu pawimawh tak a nih rual hian engtikah emaw chuan kan la thlir kir ve dawn thung a ni. Hringnunah hian kir leh tawh miah lo tuin hmalam kan pan a.Kan tawpna hun tur chu kan hnaih hret hret zel a ni. Nung tura piang zawng zawng te hian he thihna hi kan pumpelh thei dawn si lo. Kan hmang liam tam tawlh tawlh a, nunhlui leh hun liam hnu chu a ngaihawm tawlh tawlh mek a nih hi!!
He hunah hi chuan boruaka in kan sak thin kha ‘awmhar run’ a chang tawh ang a. Lunglenna chu thenawm hnaivai tak, rawn chuangkai ngun ber a ni tawh ang. Kan duh emaw duh lo emaw, suangtuahna ram chu, kan lo tlangnel tawh avangin kan tlawh lo thei dawn si lo. Hlimna leh lawmna hmun kha khawharna leh lunglenna hmunah a inthlak tawh ang a. Suangtuahna ram leh a tak rama hlimna kan chhar dan chu a intluk tawk hial ta ve ang!! Mahse heti chung pawh hian chu hmun min tlawhtirtu, kan ngaihtuahna erawh malsawmna a la ni fan a ni.
Mahse hringnun chuan he malsawmna hi anchhe tenau-a a chantir hun a la thleng dawn si. Hun a liam ang a, beisei tur van hun leh hmabak tur a rawn thleng ngei ang. Kan ngaihtuahna chuan hnawksak chan a chang tawh ang. Ngaihtuahna avangin vanglai hun din thar leh mah ila, hunin min bawhbet tawh dawn si. Tha a thum zo tawh ang a, kan ngaihtuahna leh duhthusam chu mi dang kut-ah a innghat tawh dawn si. Hmanlai chu kan thlir let ang a, siamthat theih tawh loh leh kohkir theih tawh loh chuan inhnem kan la tum ang. Khawharna leh lunglenna chu hnem leh tur chuang a awm thei tawh dawn si lo. Beiseina thar min petu tur a vang raih tawh ngei ang le. Chu hun chu thlen kan tum theuh si.
Siamtuin min lo duan dan hi vui thei kan ni em le? Lalzuahliana hla thu hi lo ngaihtuah ve mah teh! ‘Hmuhtheih loh kutin min khalh a, Milem ang maiin kan kawi kan kawi a. Kan awhnan hrui an valh a, Min tum min tum pawhin kan ngawi a...’ Khurel pawh hi lo awm pawh ni teh reng se, a laiah ka awm a ni. Ngaihtuahna vir vel hian khuarel hi a thlak theih i ring ve em? Nge.. thu chunga nghah mai a lo tawk viau zawk....